Yazı Elemanları

Yazı elemanlar, çizim alanındaki her türlü proje elemanının detaylandırılması, etiketlenmesi, bilgilendirilesi gibi durumlarda kullanılan elemanlardır. MicroStation ortamında yazılar çok çeşitli şekillerde oluşturulabilir. Direk olarak program içinden yazılacağı gibi herhangi bir harici yazı programlarından örneğin Microsoft Word, çalışma ortamına alınabilir. Çoğu CAD platformlarındakine benzer özellikler olmasına karşın çok gelişmiş yazı
mevcuttur.

Text Styles (Yazı Stilleri)

Yazı stilleri, yazılan yazının hangi özelliklerde olacağının belirlendiği şablonlardır. Yazı yazmadan önce, yazma esnasında veya yazdıktan sonra bu stiller ayarlanabilir ve uygulanabilir. Yazı stilleri ile ilgili ayarlamalar Element > Text Styles seçilerek ilgili diyalog penceresinden yapılabilir.

Yukarıdaki şekilde Text Style diyalog penceresi görünmektedir. Var olan yazı stilleri, şeklin
sol tarafında listelenmiştir. Sağ taraftaki panelde ise o stile ait ayarlamalar mevcuttur. Yeni bir
stil yaratman için Style > New seçilir veya menü çubuğunda boş sayfa ile gösterilmiş New
düğmesine tıklanır ve oluşturulan stile bir isim verilir.

1. General Sekmesi

• Font, yazı tipinin seçildiği alandır. Bu alandan, MicroStation, Windows ve AutoCad
fontları seçilip bunlarla yazı oluşturulması sağlanabilir.
• Height, yazı karakterinin yüksekliğinin ölçüsüdür. Aktif birim sistemi baz alınır.
• Width, yazı karakterinin genişliğinin ölçüsüdür. Aktif birim sistemi baz alınır.
• Slant, yazı karakterine belirli açıda bir eğim verilmek istendiğinde kullanılır. Aktif olabilmesi için Italics sekmesinin işaretlenmesi gereklidir.
• Justification, yazının orijin noktasını tanımlar. Tek satırlı veya çok satırlı yazılar için.

• Color, işaretlenip yanındaki açılır pencereden ilgili renk seçildiğinde, yazının yazılacağı renk tanımlanmış olur.
• Bold, yazının kalın yazılmasını sağlar.
• Italics, yazının yatık olarak yazılmasını sağlar.
• Underline, altı çizgili olarak yazdırır.
• Overline, üstü çizgili olarak yazdırır.
• Vertical, yazılar yatay konumlanacak şekilde değil de, düşeyde yazılırlar.
• Full Justification, açık konumda olduğunda, kelimeler bölünmeden aralarındaki boşluklar otomatik ayarlanır.

2. Spacing Sekmesi

• Line Length, bir satırda bulunabilecek maksimum harf sayısını belirtir.
• Line Spacing, çok satırlı yazılarda peş peşe gelen iki satır arası mesafeyi tanımlar.
• Line Spacing Tab, satır arası mesafelerde baz alınacak yerin seçimini sağlar.
• Intercharacter, kelimeyi oluşturan harflerin arasının mesafesidir.
• Line Offset X - Y, orijin noktasından X ve Y eksenleri boyunca ne kadar bir ötelenme
uygulanacağının tanımlandığı alandır.
• Fixed Spacing, harfler üst üste yazdırılır.
• Backwards, yazı düşey eksene göre simetrik şekilde yazılır.
• Upside Down, yazı yatay eksene göre simetrik şekilde yazılır.
• Super Script, yazıyı üst indis olacak şekilde ayarlar.
• Sub Script, yazıyı alt indis olacak şekilde ayarlar.

3. Under / Overline Sekmesi

• Underline, alt çizgi modunu aktif hale getirir.
• Use Style Below, alt çizgi için yeni sembolojik ayarlara imkân tanır.
• Offset, alt çizgini yazı alt taban noktasından olan uzaklığıdır.
• Color, alt çizginin rengini tanımlar.
• Style, alt çizgi tipini belirler.
• Weight, alt çizgide kalınlık değeri isteniyorsa buradan tanımlanır.
• Overline, üst çizgi modunu aktif hale getirir.
• Use Style Below, üst çizgi için yeni sembolojik ayarlara imkân tanır.
• Offset, üst çizginin yazı üst tavan noktasından olan uzaklığıdır.
• Color, üst çizginin rengini tanımlar.
• Style, üst çizgi tipini belirler.
• Weight, üst çizgide kalınlık değeri isteniyorsa buradan tanımlanır.

4. Background Sekmesi

• Backround, seçilerek arka plan ayarlamaları aktif hale getirilir.
• Fill Color, arka plan dolgu renginin seçilmesini sağlar.
• Offset X - Y, arka plan sınırlarının yazıdan ne kadar dışarıda olacağını belirtir.
• Color, Style, Weight, arka plan sınırının renk, stil, kalınlık değerleridir.

1. Place Text

Ekranda yazı elemanı oluşturmak amacı ile kullanılır. Yazı oluşturulurken, önceden hazırlanmış yazı stillerinin kullanılabileceği gibi, açılan ayar penceresinden de ilgili ayarlamalar yapılıp istenen yazı elemanı oluşturulabilir.

Method kısmı, dokuz farklı alternatif sunar. Bu alternatifler, yazı elemanını ekrana nasıl yerleştirileceği ile ilgili parametrelerdir.

• By Origin, yazı elemanı ekranda belirlenen yere orijin noktasından yerleştirilir.
• Fitted, yazı elemanı ekranda kullanıcının tanımladığı doğrultu ve büyüklüktedir.
• View Independent, bakış düzlemi döndürüldüğünde yazının dönmemesini sağlar.

By Origin ile yazılan yazı görünüm döndüğünde açısal olarak döndü, View Independent ile yazılan yazı her zaman ilk konumunu korudu. Örnekte yazı yatay olarak yazıldığından yataylığının korunduğuna dikkat edin.

• Fitted View Independent, hem fitted hem de view independent özelliklerini barındırır.
• Above Element, bir elemanın üst kısmına yazı yazılması durumunda kullanılır.

Eleman üzerinde tıklanan nokta ile yazının orijin noktası çakışacak şekilde yazı yazılır.

• Below Element, bir elemanın alt kısmına yazı yazılması durumunda kullanılır. Eleman üzerinde tıklanan nokta ile yazının orijin noktası çakışacak şekilde yazı yazılır.

• On Element, bir elemanın üzerine yazı
yazılması durumunda kullanılır. Eleman üzerinde tıklanan nokta ile yazının orijin noktası çakışacak şekilde yazı yazılır. Yazı yazılırken çizgi üzerinde yazılacağı için, okumanın kolaylaştırılması ve görünümün düzenlenmesi açısından yazı geçen yerlerde çizgi elemanın yeniden düzenlendiğine dikkat edin.

• Along Element, bir elemanın üzerine veya altına kullanıcının seçeceği yer doğrultusunda yazı yazılmasına olanak tanır. Yazılan yazı bir eleman boyuncadır.
• Word Wrap, kullanıcının çizim alanında belirlediği bir alan içerisine yazı yazılması gereken durumlarda seçilecek parametredir.

Çizim alanına yazı elemanı eklerken, aşağıdaki yazı diyalog penceresi kullanılır. Bu pencerede yazı tipi, kalınlık, italik, alt çizgi, renk ve sembol değerleri mevcuttur ve kısaca buradan müdahale yapılabilmektedir.

2. Place Note

Çizim alanına not veya detaylandırma elemanları eklemek amacı
ile kullanılır. İki farklı şekilde not eklemek mümkündür.

• Text Style, not yazısı için bir yazı stili seçilmesini sağlar.
• Dimension Styles, notun ok ve çizgileri için ölçülendirme çizgisi stili seçer.
• Text Rotation, yazının doğrultusunu belirtir. Horizontal ile yazı yatayda, Vertical ile
yazı düşeyde, In-Line ile yazı çizgi ekseninde yazdırılır.
• Text Frame, açılır pencereden ilgili yazı çerçevesi seçilir.
• Height - Width, yazıda karakter yükseklik ve genişlik değerleridir.
• Location, yazının bulunacağı konumun nasıl konumlandırılacağı değeridir. Automatic seçili iken otomatik şekilde yerleşir. Manual mod seçili iken kullanıcı yazının geleceği konumu belirtmelidir.
• Leader Type, objeden yazıya uzanan çizgilerin türünü belirtir. Line seçilirse çizgi doğrusal, Curve seçilir ise çizgi eğrisel bir yapıda olacaktır.
• Start at, not eklemeye ok yönünden mi yoksa yazı yönünden mi başlanacağının belirlendiği alandır. Terminator seçili iken ilk olarak ok yerleştirilir. Text seçili iken ise önce yazı yerleştirilir sonrasında çizgi ve okun yeri belirlenir.

3. Edit Text

Bir yazı, text - node veya ölçülendirme yazısını değiştirmek amacı ile kullanılır. Yazının üzerinde çift tıklamak ile aynı işlemi görür. Seçildiğinde, yazının basit anlamda bazı özelliklerinin değiştirilebileceği gibi, açılan pencereden yazının içeriği de değiştirilmektedir.

4. Match Text Attributes

Ekranda olan farklı stillerde yazılardan birinin stilini ve özelliklerini aktif stil ve özellik olarak
tanımlayıp bu doğrultuda yazı yazılmasına imkân tanıyan komuttur. Komut çalıştırıldıktan sonra, mevcut bir yazının üzerinde tıklanır. Bu anda o yazıya ait öznitelik değerleri tanımlanmış olur. Artık bu andan itibaren yazılan yazılar bu değerlere göre yazılacaktır.

5. Change Text Attributes

Bir yazının özelliklerini değiştirmek için kullanılır. Buradaki ayarlamalar, text ayarlama kutusundaki ayarlar ile aynıdır ve bu komut aynı zamanda, aktif yazı ayarlarını da değiştirir.

6. Place TextNode

TextNode, yazılar için, belirlenen yerlere düğüm noktaları atılmasını
sağlar. Tanımlanan yerde (+) işaretli bir gösterim ve bir sayısal değer bulunur. Bu sayısal değer o dosya için o tanımlı text node değerini özgün kılar. TextNode olarak tanımlanan yerlere daha sonra text
elemanlar yerleştirilir.

Place Text komutu ile yazı yazarken, araç ayar penceresinin en alt kısmında TextNode Lock sekmesi vardır. Bu değer işaretli olarak bir yazı ilgili text node 'a yerleştirilirse, text node hareket ettiğinde yazı da bununla birlikte hareket edecektir. Kısaca aralarında ilişki sağlanacaktır. Aksi takdirde bundan söz etmek mümkün değildir.

Text Node 'lar ekranda görülmüyor ise, View Attributes paletinden Text Node 'un işaretli olup olmadığının kontrolü yapılmalıdır.

7. Copy / Increment Text

Sayısal ibare içeren yazıları kullanıcı tarafından belirlenen değer kadar artım veya azaltma değeri uygulayarak kopyalamak amacı ile kullanılır. Değer olarak verilen (+) değerler artımı, (-) değerler ise azaltma uygulaması anlamını taşımaktadır.

8. Fill In Single Enter-Data Field

Data Field, veri giriş alanları demektir. Veri giriş alanları, ilerde yapılacak yazı veri girişleri için ayrılan ve birden fazla karakter içerebilen alanlardır. Bir yazı içerisine, boş veri alanları
girilebilir. Daha sonra bunlar doldurulabilir. Veri giriş alanları özellikle, bölüm numaraları ve antet oluşturma gibi durumlar için kullanıcıya büyük kolaylıklar sağlar.

Veri giriş alanları standart olarak (_) alt çizgi sembolü ile tanımlanmıştır. Yazı elemanı yaratırken konulan her bir (_) bir veri giriş alanını ifade eder. Komut icra edilip bu alanlara tıklanıldığında aşağıdaki gibi bir pencere ile karşılaşılır.
Text Editor penceresine, bu veri giriş alanına yazılacak değer girilir ve ekrana sol tıklanırsa, ilgili değerin şekilde de görüldüğü gibi, bu veri giriş alanında yerleştiği dikkati çeker. Veri giriş alanının ekranda görülebilmesi için View Attributes paletinden Data Fields ibaresinin işaretli olması gereklidir.